Rozwój motoryczny w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym
Przejście od stanu bezradności i zależności fizycznej do samodzielności podczas pierwszego roku życia jest najważniejszym wydarzeniem zarówno dla dziecka, jak i dla jego rodziców. Gdy niemowlę osiąga kontrolę nad własnym ciałem otwierają się przed nim nowe światy do poznania.
Cefalokaudalny postęp wyprostu antygrawitacyjnego ( począwszy od głowy i postępujący obwodowo) powodujący przejście do pozycji spionizowanej i towarzyszący rozwój równowagi stanowią ważny wzorzec dokonań prowadzących do fizycznej niezależności.
,,Kamienie milowe” rozwoju motorycznego w pierwszym roku życia :
| Rodzaj czynności | Przedział wieku prawidłowy dla wykonania czynności ( w miesiącach) |
| Stabilnie utrzymuje uniesioną głowę | 0,7-4 |
| Wykonuje obrót na grzbiet z pozycji na boku | 0,7-5 |
| Siada z pomocą | 1-5 |
| Wykonuje obrót z grzbietu do pozycji na boku | 2-7 |
| Utrzymuje krótkotrwały siad samodzielny | 4-8 |
| Wykonuje pełny obrót z grzbietu na brzuch | 4-10 |
| Siedze samodzielnie, pewnie | 5-9 |
| Pierwsze kroki, z pomocą | 5-11 |
| Podciąga się do pozycji stojącej | 5-12 |
| Chodzi z asekuracją | 7-12 |
| Staje samodzielnie | 9-16 |
| Chodzi samodzielnie | 9-17 |
Zachowania motoryczne w okresie wczesnodziecięcym
Wczesne dzieciństwo oznacza przedział wiekowy 2-6 lat włącznie. Rozwój motoryczny w tym okresie prowadzi do osiągnięcia nowych umiejętności, to znaczy, że dziecko nabyło już wszystkie podstawowe wzorce ruchowe i teraz uczy się ich stosowania w szeroko pojętej aktywności.
Doskonalony jest głównie stereotyp chodu,a także nabywanie nowych umiejętności, takich jak: bieganie, podskakiwanie, skoki na odległość, bieg w podskokach.
Bieganie jest zwykle osiągane między 2 a 4 rokiem życia, jednakże pełna kontrola biegu jest osiągana nie wcześniej niż w 5-6 roku życia. Oznacza to : łatwość startu, zatrzymania się i zmiany kierunku.
Podskakiwanie występuje początkowo jako umiejętność zeskoku z wysokości. Z czasem pojawia się umiejętność podskoku w celu sięgnięcia po jakiś przedmiot ku górze, a dopiero później skoku na odległość. Pojawia się około 2,5 r.ż, lecz nie jest wykonywane sprawnie wcześniej niż ok. 6 r.ż.
Bieg w podskokach jest złożonym wzorcem lokomocyjnym i przez większość dzieci nie jest osiągany przed ukończeniem 6 r.ż.
Paulina Pietrzak
wychowawca, fizjoterapeutka
